In deze bijzondere tijd, is er maatschappelijk veel waardering voor de volledige focus die de zorg heeft op de patiënten. Als alle aandacht één kant op gaat, ontstaan mogelijk risico’s voor de zorg aan een andere kant. De beveiliging van de organisatie bijvoorbeeld. Hoe lastig ook, zorginstellingen zouden er juist nu goed aan doen om hun dreigingsprofiel fysieke beveiliging nog eens tegen het licht te houden. Of om er één op te stellen, mochten ze hier nog niet over beschikken.
Zo’n dreigingsprofiel fysieke beveiliging bevat de dreigingen, dadertypen en de aanvalsmiddelen waartegen een zorginstelling, zoals een ziekenhuis of universitair medisch centrum zich zou moeten beveiligen. Het dreigingsprofiel vormt een belangrijke basis voor de uit te voeren risicoanalyse en de daarop te baseren keuze van beveiligingsmaatregelen. Er kan inzichtelijk mee worden gemaakt in hoeverre de getroffen beveiligingsmaatregelen (nog) toereikend zijn om de locaties in voldoende mate te beveiligen tegen onacceptabele risico’s.
Uit een dreigingsprofiel kan worden afgeleid welke risico’s er voor de zorg zoal zijn. Normaal gesproken kan rekening worden gehouden met de onderstaande 24 voor de zorg relevante dreigingen met in de huidige situatie een aantal hieronder waarvan het risico van optreden verhoogd kan zijn.
- Vandalisme/vernieling
- Activisme
- Ordeverstoring
- Handel/gebruik verdovende middelen
- Agressie/verbale dreiging
- Intimidatie
- Fysiek geweld
- Sabotage
- Brandstichting
- Diefstal
- Inbraak
- Insluiping of insluiting
- Overval
- Vrijheidsberoving
- Ramkraak en/of inrijden
- Bombrief
- Poederbrief
- Bommelding
- Bom/explosief
- Afpersen
- Omkopen
- Infiltratie/spionage/ondermijning
- Schietpartij (‘shooting’)
- Radicalisering/terrorisme
Dreigingen die extra aandacht behoeven
Behandelingen en operaties voor niet Corona patiënten worden uitgesteld en patiënten met Coronaverschijnselen worden afgezonderd waardoor familieleden kunnen niet bij hen kunnen zijn. Dit kan tot allerlei emoties leiden die, als ze niet tijdig onderkend worden, kunnen escaleren. Familieleden willen immers bij de patiënt zijn, zeker als deze aan de ziekte lijkt te bezwijken of wellicht overgeplaatst moet worden naar een ziekenhuis dat ver weg ligt.
Vanuit emotie kan er agressief gehandeld worden en kan het zorgpersoneel verbaal worden bedreigd, worden bespuugd of anderszins worden geïntimideerd. Lukt het de zorginstelling niet om tijdig te de-escaleren dan kan dit omslaan in fysiek geweld dat zich richt tegen artsen, verpleegsters en andere aanwezigen. Fysiek geweld leidt in dat geval tot lichamelijke mishandeling. Dat kan bestaan uit slaan en schoppen maar ook letsel door het gooien van materialen of het gebruik maken van steek-, slag- of vuurwapens.
Een ander risico waar zorginstellingen wellicht extra rekening mee moeten (gaan) houden is diefstal. Zeker zo lang er schaarste is. Diefstal van beschermingsmiddelen zoals mondkapjes en handschoenen, maar misschien ook van testmaterialen en desinfectantia. Er kan geprobeerd worden door middel van insluiping, insluiting of inbraak aan die materialen te komen. Kleinschalig als iemand de middelen wil hebben om zichzelf te beschermen, grootschalig als er een illegale handel in kan ontstaan waarin deze middelen geld waard zijn.
In dat geval kan bijvoorbeeld ook gedacht worden aan het omkopen of afpersen van personeel dat, als insider, makkelijker bij de materialen kan komen. Een medewerker moet stevig in zijn of haar schoenen staan, zeker als hij of zij op één of andere manier chantabel is, bijvoorbeeld vanwege geldnood of als bekend is waar ze wonen zodat familieleden bedreigd kunnen worden.
Conclusie
De Coronacrisis heeft niet alleen invloed op de volksgezondheid en op de economie. Maar kan ook zorgen voor andere risico’s zoals een toename van een aantal dreigingen die horen bij het vakgebied van fysieke beveiliging. Nu wellicht de ergste piek achter hen ligt en zorginstellingen op de beheersingsfase afkoersen, doen ze er goed aan om het dreigingsprofiel nog eens te bekijken en zeker op dit moment extra goed te kijken naar dreigingen als:
- Agressie en verbale dreiging
- Fysiek geweld en intimidatie
- Omkopen en afpersen
- Diefstal door insluiping, insluiting of inbraak.
Dreigingsprofiel
Al voordat de Coronacrisis uitbrak, was RisicoRegisseurs bezig in samenwerking met deskundigen uit de branche een uniform dreigingsprofiel voor ziekenhuizen en universitair medisch centra op te stellen. Dit profiel kan door organisaties vrijelijk gebruikt en aangepast worden aan de wensen en eisen van de eigen organisatie. Hiermee willen we de tot de branche behorende organisaties meer inzicht geven in de mogelijke dreigingen waar rekening mee dient te worden gehouden zodat een betere mate van beveiliging gerealiseerd kan worden. Juist nu, ten tijde van de crisis, is dit onderwerp misschien wel actueler dan ooit.
Bekijk het dreigingsprofiel voor de zorg om te zien welke dreigingen normaal gesproken van toepassing zijn op de zorg.
